بوتیل گلایکول استات

بوتیل گلایکول استات ساختار شیمیایی خاصی دارد که باعث شده بسیار دیر تبخیر بوده و حالت روغنی داشته باشد بنابراین مقدار کمی از آن در ساختار تینرها استفاده می شود ولی این مقدار کم نیز باعث می شود که در حین پوشش حلال از روی سطح رنگ به عنوان آخرین حلال از سطح تبخیر شود و چون حلال قوی می باشد باعث می شود سطح رنگ یکنواخت تر و براق تر گردد. بوتیل گلایکول استات متعلق به گروهی از استرها می باشد که از واکنش الکل بوتیل گلایکول با اسید استیک در حضور یک اسید قوی مانند اسید سولفوریک به عنوان کاتالیزور بدست می آید. فرمول شیمیایی آن C8H16O3 می باشد وزن ملوکلی این استر در حدود 160 گرم بر مول، وزن مخصوص 94/0 گرم بر سانتی متر مکعب و دمای جوش آن ℃192 می باشد. نام های دیگر این حلال 2-بوتواکسی اتیل استات، اتیلن گلایکول بوتیل اتر و 2-بوتواکسی اتانول استات می باشند که مایعی بی رنگ و شفاف بوده و بوی نسبتا ملایمی دارد، بوتیل گلایکول استات با داشتن خواص حلالی بسیار مناسب و همچنین دیر تبخیر بودن برای رزین های نیترو سلولز، سیستم های رنگی ترکیبی، رنگ های اپوکسی کاربرد بسیاری دارد. همچنین در ساخت پلی ونیل استات بسیار بکار می رود. وجود آن باعث ایجاد مقاومت برای هیدروکربن های آلیفاتیک، آروماتیک می شود و در نتیجه خواص کاربردی آنها را افزایش می دهد.

– کاربردها:

بوتیل گلایکول استات با داشتن خواص حلالی بسیار مناسب و همچنین دیر تبخیر بودن برای رزین های نیترو سلولز، سیستم های رنگی ترکیبی، رنگ های اپوکسی کاربرد بسیاری دارد. همچنین در ساخت پلی ونیل استات بسیار بکار می رود. وجود آن باعث ایجاد مقاومت برای هیدروکربن های آلفاتیک، آروماتیک می شود و در نتیجه خواص کاربردی آنها را افزایش می دهد.

کاربرد اصلی بوتیل گلایکول استات در ساخت حلال رنگ یا اصطلاحاً تینر می باشد که باعث افزایش براقیت آن می شود، همچنین وجود آن باعث افزایش قابلیت کاربرد رنگ با قلم مو و بخصوص رنگ ها و لاک های پایه نیروسلولزی، سلولزی می گردد. همچنین در ساختار های یورتان نیز باعث بهم آمیختن مناسب اجزا می گردد.

در ساخت برخی جوهرها نیز از این استر مورد استفاده قرار می گیرد وعلت عمده آن دیر تبخیر بودن آن می باشد.

– ساختار مولکولی بوتیل گلایکول استات :

بوتیل گلایکول استات همانند سایر ترکیبات استری طی یک واکنش برگشت پذیر با ترکیب یک مولکول بوتیل-گلایکول الکل و اسید استیک تولید می شود، این حلال در ساختار خود دارای اتم های اکسیژن، کربن و هیدروژن بوده و به شدت اشتعال پذیر می باشد. در اکثر حلال های آلی از جمله استرها و کتون ها، آلدهیدها و گلایکول ها به خوبی حل می گردد در حالیکه حلالیت آن در آب خیلی پایین است( 5/1 گرم در 100 آب). ساختاری ملوکل بوتیل گلایکول-استات به شکل زیر است:

بوتیل گلایکول استات بخاطر اینکه هم دارای گروه استری و هم دارای باند های استری می باشد، خواص ویژه ای به این استر می دهد که در واکنش های منحصربفردی شرکت می نماید.

این استر، شدیدا رطوبت را به خود جذب نموده و باعث افزایش اسیدیته می گردد، پس بنابراین مخازن نگهداری آن باید کاملا محکم باشند، و دمای اطراف آن نباید بیشتر از ℃ 40 بیشتر شود، در این حالت می توان آنرا به مدت یک سال ذخیره نمود.

– نکات ایمنی که در هنگام کار کردن با بوتیل گلایکول استات باید رعایت کنیم چه مواردی هستند ؟

در صورت تماس با بدن سریعا با محلول امولسیونی مناسب و در صورت عدم دسترسی با آن با صابون سریعا شستشو داده شود، لباس آغشته را در آورده و در محل مناسب قرار دهید. استنشاق بیش از حد باعث سرگیجگه و حالت تهوع می شود در صورت تماس با چشم، باعث سوزش و قرمزی آن می گردد که باید با آب فراوان آنرا به مدت 15 دقیقه شست و در صورت وارد شدن به بدن، مصدوم را به هوای آزاد برسانید، سیستم تنفسی را کنترل کرده و در صورت نیاز تنفس مصنوعی انجام داد و بعد از کمک های اولیه سریعا به اولین مرکز درمانی مراجعه نمود.

– شرایط نگهداری بوتیل گلایکول استات :

همانطور که گفته شد، بوتیل گلایکول استات حلالی آتشگیر می باشد، دمای فلش آن℃71( کمترین دمایی که مایع در آن دما مشتعل می شود) بوده و بنابراین توصیه می شود، مخازن ذخیره این حلال به دور از منابع حرارت، نور مستقیم خورشید و در محیط باز و یا محیط بسته که تهویه مناسب دارد نگهداری شود. در صورت پخش یا نشت روی زمین، باید کارکنان لباس مناسب پوشیده و منابع حرارتی را از محل وقوع حادثه دور نمایند، و در سریعترین زمان محل را از حلال پاک نمایند. در صورت بروز آتش، از پودر یا کف ضد الکل و کپسول دی اکسید کربن استفاده گردد.از ورود صدمات فیزیکی به مخازن حاوی این حلال باید جلوگیری کرد و همچنین در کنار این مخازن باید تجهیزات اطفاء حریق نیز تعبیه گردد.

در صورت پخش یا نشت روی زمین ابتدا باید منبع نشت را مسدود نموده، باید کارکنان لباس مناسب پوشیده و منابع حرارتی را از محل وقوع حادثه دور نمایند، اگر مقدار نشتی کم بود با استفاده از جاذب های مناسب باید آن را جمع آوری نمود سپس با اسپری آب محل را شستشو داد در صورتیکه مقدار نشتی زیاد باشد باید در کوتاهترین زمان، این حلال را از زمین یا محیطی که در آن پخش گردیده است، جمع آوری نمود، در مراحل بعدی حلال جمع آوری شده می تواند دوباره احیا گردد ولی دفع آن نیازمند رعایت نکات زیست محیطی می باشد، تجهیزات آتش نشانی همزمان باید در محل مستقر شوند و نفرات منابع ایجاد آتش را از محل حادثه دور نمایند.

در صورت بروز آتش سوزی از ورود بی دلیل به محوطه آتش جلوگیری شود، بخارات داغ آن به خاطر اینکه سنگینتر از هوا می باشند، مسافت طولانی می توانند طی نمایند و با مخلوطی از هوا به هر نقطه که برسند احتمال آتش گیری دارند که حتی با تخلیه بار الکتریکی مشتعل می شوند. که باید این مورد پیش بینی و پیشگیری شود، استفاده از جریان آب مستقیم شاید باعث پخش شدن آتش شود. استفاده از کف و پودر موارد مناسبی در مواقع حریق این حلال می باشند.

– برچسب NFPA بوتیل گلایکول استات به صورت زیر می باشد: